اگرچه رژیم سعودی ادعا می‌كند كه تلاش‌های بسیاری برای تبعیت و اجرای حقوق بشر در كشور انجام داده است، با این حال نتوانسته كارنامه قابل قبولی در عرصه حقوق بشر از خود نشان دهد. سوابق نقض حقوق بشر توسط آل‌ سعود در عربستان جزو بدترین و اسف بارترین سوابق در میان كشورهای جهان به شمار می‌آید،

این گزارش در گفتگو با دكتر 'محمد صادق الحسینی' كارشناس جهان اسلام، موارد نقض حقوق بشر در عربستان را مورد بررسی قرار می دهد.

**وضعیت عربستان سعودی

-------------------------------

دكتر صادق الحسینی با اشاره به اینكه، عربستان از جمله كشورهایی است كه از تنوع مذهبی برخوردار است، افزود: در این كشور شیعیان اثنی عشری، زیدی، اسماعیلی و شافعی ها، مالكی ها، حنبلی ها و حنفی ها در شرایط نزدیك به هم قرار دارند، به گونه ای كه پیروان هیچ مذهبی در عربستان دارای اكثریت مطلق نیستند. با این حال اقلیت منطقه نجد كه عمدتاً تركیبی از خاندان های وابسته به آل سعود و پیروان وهابیت می باشد، به همه جمعیت و خاك عربستان سیطره دارند.

این كارشناس خاورمیانه تاكید كرد: وهابیون كه تنها اقلیتی از جامعه عربستان را تشكیل می دهند،‌ به شدت معتقدان به دیگر مذاهب را مورد آزار و اذیت قرار داده و تا امكان دارد به سركوب آنها می پردازند.

وی به مورد اسماعیلی ها اشاره كرد و گفت: اسماعیلی ها گروه بسیار قویی از نظر تمدن و فرهنگ هستند و رژیم آل سعود در راستای اهداف خود برای اینكه مانع از قدرت از این گروه شود، سعی كرد، با ورود افراد و عناصر غیر اسماعیلی در اتحاد این فرقه اخلال ایجاد كند. آنها این كار را با تخریب خانه ها و برج سازی در آنها آغاز كردند. آنها این خانه های جدید را به افراد غیر اسماعیلی داده و با این كار تلاش كردند تا ساكنان جدیدی وارد منطقه شده و قدرت اسماعیلی ها را كم كنند.

این كارشناس خاورمیانه همچنین به ساكنان مطقه الشرقیه كه شیعیان بیش از صد سال است كه در آن ساكن هستند، اشاره كرد و گفت: آنان حتی شهروند درجه چهارم هم محسوب نمی شوند.

دكتر صادق الحسینی با اشاره به اینكه، حتی در محتوای كتاب های درسی كودكان شیعی، مرتبا یادآری می شود كه شیعیان كافر هستند، تاكید كرد: در هیچ جای دنیا اینگونه نیست كه محتوای درسی كتاب های آموزشی بر خلاف اعتقادات آنها باشد و این نقض كامل حقوق بشر در عربستان است.

-وهابیت فرقه ای مذهبی است كه بنیان‌گذار آن 'محمد بن عبدالوهاب' از علمای سنی عربستان سعودی است. وی با ایدئولوژی‌های شیعه و تصوف آن زمان به مخالفت برخاست. وی تنها به حدیث و قرآن اعتقاد داشت و واسطه كردن شخص و بندگان خدا را كفر به خدا و شرك مطلق می‌دانست.

این كارشناس خاورمیانه افزود: در طول 80 سال گذشته- از زمان آغاز سلطنت عبدالعزیز بن عبدالرحمن- دست هیچ یك از پیروان مذاهب جعفری، اسماعیلی، زیدی، مالكی، شافعی و حنفی به مناصب حكومتی نرسیده و حتی اداره امور داخلی این مناطق در دست وهابی های بوده است.

**اعمال تبعیض‌های فرقه‌ای و مذهبی

------------------------------------------

صادق الحسینی گفت: تبعیض‌های فرقه‌ای و مذهبی كه مراكز حكومتی را دربرگرفته است، به نقض حقوق بشر بر ضد طوایف و اقلیت‌های دینی كمك بیشتری كرده و موجب شده تا این طوایف نسبت به انواع ظلم و ستم آسیب‌پذیرتر باشند و به این ترتیب است كه ساده‌ترین حقوق انسانی از آنها سلب‌ می‌شود.

این كارشاس خاورمیانه گفت:‌ اگرچه رژیم عربستان سعودی مدعی رفتار ملایم مذهبی و دینی و حمایت و پیشتیبانی از برابری و برادری است، اما از سیاست رژیم و برخورد و تعاملش با شهروندان عربستانی به ویژه شیعیان منطقه الشرقیه می‌توان آشكارا به این موضوع پی برد كه این ملایمت و برابری در فضای زندگی آنان در برابر تبعیض‌های سخت فرقه‌ای و مذهبی ادعایی بیش نیست و در این میان اوضاع تنها بر وفق كسانی است كه از وهابیت به عنوان تنها مذهب پذیرفته از سوی حكومت تبعیت می‌كنند. این امر موجب می‌شود كه سایر مذاهب اسلامی اقلیت‌های مذهبی و تمام كسانی‌كه با مذهب حكومت مغایرت و نه مخالفت داشته باشند، توسط حكومت به حاشیه رانده شوند.

**نام گذاری كشور بر اساس نام خانوادگی

----------------------------------------------

دكتر صادق الحسینی اولین نقض حقوق بشر در عربستان را نام گذاری كشور بر اساس نام خانوادگی آل سعود دانست و گفت: خاندان آل سعود با انتخاب نام خانوادگی خود بر روی كشور حقوق تمام مردم كشور و گروههای اجتماعی را نقض كرده و با این كار همه مردم عربستان عملا زیر چتر آل سعود رفتند.

**نادیده گرفتن آزادی‌های اجتماعی و حقوق مدنی

---------------------------------------------------------

به اعتقاد دكتر صادق الحسینی، حكومت عربستان در اتخاذ سیاست آزار و اذیت و اعمال تبعیض علیه اكثریت مردمی كه به فكر و اندیشه 'وهابی' تعلق و وابستگی ندارند، ‌از هیچ كوششی دریغ نكرده است. آنان 'وهابیت' را به عنوان مذهب رسمی كشور انتخاب كردند و تمام امكانات جامعه در اختیار این اقلیت است.

وی افزود: در رژیم عربستان سعودی هیچ حقی همچون حق تشكیل حزب، تشكل‌های سیاسی و نهادهای مدنی، آزادی بیان، انتقاد از حكومت، وجود ندارد و مردم با تمام اینها خداحافظی كرده اند. همچنین رژیم آل سعود آزادی مطبوعات را نیز محدود كرده و كنترل شدیدی را بر روی رسانه‌ها اعمال می‌كند و هر روز عرصه ارتباطات مردم این كشور را تنگ‌تر می‌كند.

**به بهانه امر به معروف و نهی از منكر

-------------------------------------------

دكتر صداق الحسینی گفت: رژیم سعودی با بهره جویی از نهادی به نام هیات امر به معروف و نهی از منكر كه در واقع می توان به آن نام هیات امر به منكر و نهی از معروف داد، سعی می‌كند، بر عقاید و افكار مردم چیره شده و در این راه حكومت را یاری می‌‌كند.

وی افزود: از رفتار عاملان در این هیات به خوبی و آشكارا می‌توان نقض حقوق بشر را به ویژه درباره كسانی مشاهده كرد كه خواهان زنده نگه‌داشتن آیین‌های مذهبی و دفاع از واجبات دینی خود هستند، اما حكومت آیین آنها را با آیین وهابی خویش در تعارض و تضاد می‌بیند.

**نقض حقوق زنان در عربستان

----------------------------------

به اعتقاد این كارشناس خاورمیانه: با وجود برخی آزادی‌ها كه اخیرا در شهرهای بزرگ مانند جده و ریاض به زنان عربستانی داده شده است، با این حال زنان این كشور به شدت قلع و قمع و سركوب می‌شوند و خشونت‌های خانوادگی به وفور در این كشور مشاهده می‌شود، در همین راستا زنان در این كشور حق داشتن هویت مستقل برای خود و حتی حق رانندگی را نیز ندارند و بسیاری از آنان از انواع مختلف آزارهای خانوادگی به ویژه از ناحیه همسران خود رنج می‌برند.

**فقر در عربستان

---------------------

‏دكتر صادق الحسینی گفت: رژیم عربستان در مسایل مالی نیز فاسدترین رژیم سیاسی به حساب می آید و شاهزادگان این كشور در فهرست ثروتمندترین افراد جهان جای دارند با این وجود وضع زندگی توده های مردم در استان های شرقی، جنوبی، غربی و شمالی عربستان رقت بار است.

وی گفت: میانگین فقر در عربستان به حد نگران كننده‌ای رسیده است، بین 25 تا 30 درصد مردم عربستان را فقرا تشكیل می دهند.

این كارشناس خاورمیانه خاطر نشان كرد: نابرابری های زیادی میان طبقه ثروتمند و فقیر عربستان وجود دارد. سطح درآمد به چگونگی توزیع ثروت توسط خاندان حاكم عربستان سعودی بستگی دارد. حقوق هر شاهزاده ای پس از تولد، از بیت المال پرداخت می شود، خاندان آل سعود عربستان را مزرعه خود می دانند. در واقع این خاندان حاكم و طبقه نخبه عربستان هستند كه بیشترین سهم را دارند. مردم به خصوص در مناطق حومه حتی از اولین امكانات و حقوق شهروندی خود همچون آب و برق محرومند.

پژوهش**1673**9123